Actueel
Paus Franciscus (88) overleden: Doodsoorzaak bekendgemaakt
Paus Franciscus treedt terug: einde van een tijdperk van menselijk en verbindend leiderschap
Op maandag 21 april 2025 is officieel bekendgemaakt dat Paus Franciscus, geboren als Jorge Mario Bergoglio, zijn ambt als geestelijk leider van de Rooms-Katholieke Kerk heeft neergelegd. De inmiddels 88-jarige paus kampte al geruime tijd met gezondheidsproblemen. Zijn besluit om terug te treden markeert het einde van een bijzonder hoofdstuk in de recente kerkgeschiedenis — een periode die gekenmerkt werd door eenvoud, compassie en verbinding.
Een laatste publieke zegen: Urbi et Orbi
Op Eerste Paasdag verscheen Paus Franciscus nog op het balkon van de Sint-Pietersbasiliek in Rome. Hij sprak de traditionele zegen Urbi et Orbi uit, zichtbaar vermoeid, maar met dezelfde toewijding als altijd. Wereldwijd keken miljoenen mensen toe hoe hij — ondanks zijn broze gezondheid — zijn verantwoordelijkheid nog één keer ten volle op zich nam.
Het werd uiteindelijk zijn laatste publieke optreden. Zijn warme woorden, gericht op vrede en hoop, kregen achteraf extra lading. Het was een moment dat veel gelovigen en volgers raakte, juist vanwege de kwetsbaarheid én kracht die hij liet zien.
Van Buenos Aires naar het wereldtoneel
Jorge Mario Bergoglio werd geboren op 17 december 1936 in Buenos Aires, Argentinië. In 2013 werd hij gekozen tot paus — als eerste Latijns-Amerikaan én als eerste jezuïet die deze functie bekleedde. Zijn benoeming symboliseerde een frisse wind binnen de kerk, met nieuwe accenten op sociale rechtvaardigheid, soberheid en wereldwijde verbondenheid.
Paus Franciscus viel direct op door zijn persoonlijke stijl. In plaats van te wonen in het pauselijk paleis, koos hij ervoor om in een eenvoudiger gastenverblijf te verblijven. Hij verruilde dure voertuigen voor een kleine auto en sprak regelmatig over de noodzaak van bescheidenheid in het kerkelijk leven.
Hervormingen en vernieuwing
Een belangrijk onderdeel van zijn pontificaat was het hervormen van de interne organisatie van het Vaticaan. Hij streefde naar transparantie binnen de Romeinse Curie en zette stappen richting een modernere, meer toegankelijke kerk.
Hij benoemde kardinalen uit delen van de wereld die tot dan toe vaak ondervertegenwoordigd waren, zoals Afrika, Azië en Oceanië. Daarmee wilde hij de kerk diverser, inclusiever en meer representatief maken voor alle gelovigen, ongeacht hun afkomst of sociale status.
Ook in zijn publieke optredens ging Paus Franciscus moeilijke thema’s niet uit de weg. Hij sprak zich regelmatig uit over armoede, ongelijkheid, klimaatverandering, migratie en conflict. Zijn encycliek Laudato si’ werd internationaal geprezen als een krachtig pleidooi voor ecologische verantwoordelijkheid en solidariteit met de kwetsbaarsten in de samenleving.
Een paus die dichtbij bleef
Wat Paus Franciscus bijzonder maakte, was zijn benaderbaarheid. Hij sprak in begrijpelijke taal, maakte complexe theologische kwesties toegankelijk voor een breder publiek en vermeed formeel taalgebruik waar mogelijk. In plaats van afstand, koos hij voor nabijheid.
Hij stond bekend om zijn onverwachte telefoontjes naar gewone gelovigen, zijn bezoek aan gevangenissen, ziekenhuizen en vluchtelingenkampen, en zijn vermogen om mensen zich gezien te laten voelen — ongeacht hun achtergrond, geloof of twijfels.
Velen zagen hem als de paus van het volk. Een leider die niet boven, maar naast de mensen stond.
Wereldwijde reacties vol respect en waardering
Het nieuws van zijn terugtreden leidde wereldwijd tot een golf van reacties. Staatshoofden, religieuze leiders, maatschappelijke organisaties en miljoenen gelovigen spraken hun respect en dankbaarheid uit voor alles wat Paus Franciscus heeft betekend.
Vanuit het Vaticaan bevestigde woordvoerder Matteo Bruni dat de paus zijn besluit in alle rust heeft genomen.
“Tot op het laatst was hij betrokken bij de wereldkerk. Zijn vertrek is waardig, doordacht en in lijn met de menselijkheid die zijn pontificaat heeft gekenmerkt,” aldus Bruni.
Begin van de Sede Vacante: wie volgt hem op?
Met het neerleggen van zijn ambt is de periode van Sede Vacante ingegaan — letterlijk: de stoel is leeg. In de komende weken zal het College van Kardinalen bijeenkomen in het Vaticaan om een nieuwe paus te kiezen tijdens het conclaaf.
De wereld kijkt met spanning mee. Zal de nieuwe paus de koers van Franciscus voortzetten? Of kiest men voor een andere richting? Zeker is dat de komende paus de taak krijgt om de bruggen te behouden die Franciscus heeft gebouwd — en waar mogelijk verder uit te breiden.
Een erfenis die verder reikt dan het geloof
In de twaalf jaar van zijn pontificaat heeft Paus Franciscus niet alleen het gezicht van de kerk veranderd, maar ook een diepgaande maatschappelijke invloed gehad. Zijn toespraken en geschriften richtten zich vaak op universele waarden: gerechtigheid, vrede, duurzaamheid en menselijkheid.
Zijn encyclieken Evangelii Gaudium, Laudato si’ en Fratelli tutti behandelden respectievelijk het delen van het geloof, de zorg voor de schepping en broederschap onder mensen. Deze werken worden ook buiten religieuze kringen gewaardeerd en aangehaald.
Hij pleitte voor dialoog tussen religies, zocht toenadering tot andere geloofsgemeenschappen en benadrukte dat liefde altijd belangrijker is dan oordeel. Daarmee gaf hij een gezicht aan een kerk die zich niet afzondert, maar juist verbinding zoekt.
Wat blijft, is zijn boodschap
Hoewel Paus Franciscus zijn ambt heeft neergelegd, blijft zijn boodschap voortleven. Zijn oproepen tot menselijkheid, eenvoud en dienstbaarheid zijn tijdloos. Voor velen is hij een moreel kompas geworden in tijden van verwarring en verdeeldheid.
Zijn leiderschap was zachtaardig, maar krachtig. Zijn invloed is voelbaar in gesprekken binnen kerken, in maatschappelijke debatten en in persoonlijke levens van mensen die zich door hem geraakt voelden — gelovig of niet.
Dankbaar afscheid
In de komende dagen worden in het Vaticaan diverse gebedsvieringen en herdenkingsmomenten georganiseerd. Wereldwijd zullen kerken, kloosters en kathedralen stilstaan bij het afscheid van deze bijzondere paus. Ook in zijn geboorteland Argentinië worden publieke bijeenkomsten voorbereid.
Voor velen voelt het afscheid van Paus Franciscus als het einde van een tijdperk. Hij leidde de kerk met warmte, eenvoud en een luisterend oor. Hij toonde dat leiderschap niet groots en meeslepend hoeft te zijn, maar juist krachtig kan zijn in bescheidenheid.
Zijn leven in vogelvlucht
-
Naam: Jorge Mario Bergoglio
-
Geboren: 17 december 1936, Buenos Aires, Argentinië
-
Paus sinds: 13 maart 2013
-
Bijzonderheden:
-
Eerste paus uit Latijns-Amerika
-
Eerste jezuïet op de pauselijke stoel
-
Publicaties: Evangelii Gaudium, Laudato si’, Fratelli tutti
-
-
Teruggetreden: 21 april 2025
Slotwoord
Het pontificaat van Paus Franciscus was er een van hartelijkheid, hoop en verandering. In een wereld vol verdeeldheid bracht hij een boodschap van eenheid. In tijden van onzekerheid bood hij rust. En in een tijd waarin religie vaak ter discussie staat, toonde hij dat geloof ook een bron van verbinding kan zijn.
Zijn vertrek betekent geen afscheid van zijn idealen. Zijn visie leeft voort in de mensen die hij heeft geraakt, in de richting die hij aan de kerk heeft gegeven, en in de waarden die hij zo standvastig verkondigde.
Paus Franciscus herinnerde de wereld eraan dat groot leiderschap niet luid hoeft te zijn — soms is het genoeg om zacht te spreken, maar recht uit het hart.
Blijf ons volgen voor het laatste nieuws uit het Vaticaan, achtergrondverhalen en het verloop van het conclaaf.
Kritiek op ‘Uit de Schulden’ met John Williams laait op: “Waar ligt de grens?”
John Williams staat al jaren bekend als de empathische presentator die zich inzet voor mensen in moeilijke situaties. Met programma’s als Help, Mijn Man Is Klusser! en Een dubbeltje op zijn kant won hij harten en prijzen. Maar nu is hij verwikkeld geraakt in een mediastorm die vragen oproept over ethiek, privacy en de grens van televisie als hulpplatform. Zijn nieuwste programma Uit de Schulden, dat sinds kort op RTL te zien is, ligt hevig onder vuur na een uitzending waarin de kwetsbaarheid van een deelnemer centraal stond – misschien wel té centraal.
Het concept van het programma
Uit de Schulden volgt mensen die financieel in zwaar weer zijn beland en hulp zoeken om weer grip op hun leven te krijgen. Met John Williams als gastheer en een team van experts wordt geprobeerd de financiële situatie van deelnemers in kaart te brengen en oplossingen aan te dragen. De bedoeling: een baken van hoop bieden voor kijkers én deelnemers. Maar in de aflevering waarin de 36-jarige Kevin zijn verhaal vertelt, sloeg die intentie volgens velen om in het tegenovergestelde: onbedoelde publieke vernedering.
Kevin wil stoppen, maar de camera blijft draaien
Kevin, die in de uitzending expliciet niet in beeld wil vanwege zijn schaamte, doet toch zijn verhaal. Al snel blijkt dat de jonge man niet alleen met financiële zorgen worstelt, maar ook mentaal diep zit. Hij heeft openlijk aangegeven dat hij in een depressie verkeert en aangeeft niet langer mee te willen doen aan de opnames.
Wat volgt, is pijnlijk voor veel kijkers. In plaats van de wens van Kevin te respecteren, besluiten John Williams en het camerapersoneel alsnog bij hem thuis aan te bellen. Terwijl de camera draait, laat Kevin duidelijk weten dat hij er op dat moment niet klaar voor is: “We zouden het dolgraag willen, maar we zijn nu nog niet in staat om het proces aan te gaan. Het is tijd voor rust, want we zijn bang dat we onszelf voorbijlopen.”
“RTL moet zich kapot schamen”
De scène leidde tot onmiddellijke verontwaardiging op sociale media. Maar de meest felle kritiek kwam van tv-analist en voormalig zenderbaas Tina Nijkamp. Op haar populaire Instagramkanaal haalt zij hard uit naar RTL en John Williams. “Waarom zou John Williams de wijsheid in pacht hebben om mensen op beeld te helpen? Is hij opgeleid psycholoog? Wat zijn de waarborgen? Waarom is deze aflevering überhaupt uitgezonden?”
Volgens Nijkamp gaat het hier niet meer om hulp, maar om exploitatie van kwetsbaarheid. Ze schrijft: “RTL moet zich kapot schamen. Dit is geen hulptelevisie, dit is het overschrijden van een morele grens die je als programmamaker niet zou mogen passeren.”
De stilte bij RTL
Wat het extra wrang maakt voor veel kijkers, is dat RTL vooralsnog geen publiek commentaar heeft geleverd op de ophef. Noch John Williams, noch Peter van der Vorst – verantwoordelijk voor de programmatische keuzes bij de zender – heeft een reactie gegeven. Dat steekt, zeker omdat het programma wordt gepresenteerd als een warmhartig initiatief.
Veel mensen vragen zich af waarom er geen onafhankelijke begeleiding zichtbaar is tijdens de opnames. Is er psychologische hulp beschikbaar? Worden deelnemers ook na afloop nog begeleid? Of houdt de zorg op zodra de aftiteling in beeld komt?
Televisie versus verantwoordelijkheid
Het incident met Kevin roept bredere vragen op over reality-televisie waarin kwetsbare mensen centraal staan. Wanneer wordt hulp zendtijd? En wanneer verandert die zendtijd in uitbuiting?
Televisie is per definitie een medium dat draait om zichtbaarheid, impact en emoties. Maar wanneer mensen zélf aangeven die zichtbaarheid niet aan te kunnen, zou dat volgens veel critici boven alle andere belangen moeten staan.
Tina Nijkamp stelt: “Deze jongen gaf letterlijk aan dat hij niet wilde, niet kón. Wat moet er nog gebeuren voordat een redactie besluit de camera neer te leggen?” Ze verwijst naar eerdere situaties in de televisiewereld waarbij kwetsbare mensen centraal stonden en de gevolgen later groot bleken, ook mentaal. “Je speelt niet met levens,” klinkt het onder een van haar posts.
John Williams onder vuur
De kritiek richt zich niet alleen op het programma, maar ook op John Williams zelf. De presentator staat te boek als vriendelijk, meelevend en professioneel, maar krijgt nu het verwijt dat hij te ver is gegaan. “Hij verdient geld aan deze mensen,” stelt Nijkamp. “Hij produceert het programma zelf mee. Dan is het niet alleen presenteren, dan ben je ook verantwoordelijk.”
Voor veel kijkers wringt dat. “We zagen John in de aflevering niet ingrijpen. Sterker nog: hij stond voor de deur terwijl iemand in mentale nood duidelijk ‘nee’ zei. Dat doet pijn om te zien,” aldus een kijker op X (voorheen Twitter).
Mediamensen roeren zich
Ook andere mediamakers en journalisten hebben zich inmiddels uitgesproken. Sommigen benadrukken dat televisie ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft. Een deelnemer die op camera zijn grenzen aangeeft, moet gehoord worden – zeker wanneer het om mentale gezondheid gaat.
Psycholoog en media-adviseur Michel Diercks noemt het in Trouw “een pijnlijk voorbeeld van hoe goede bedoelingen kunnen ontsporen zonder professionele begeleiding.” Volgens hem zouden programma’s als Uit de Schulden alleen gemaakt mogen worden in nauwe samenwerking met zorgprofessionals. “Wat als Kevin geen netwerk had om op terug te vallen? Wat als dit uitloopt op iets ernstigers? Wie neemt dan verantwoordelijkheid?”
Oproep tot reflectie en herziening
De roep om verandering wordt luider. Verschillende kijkers en mediaprofessionals pleiten ervoor dat RTL in gesprek gaat met onafhankelijke instanties om de ethiek van hun programma’s onder de loep te nemen. Daarnaast wordt er gesuggereerd dat er een toezichthouder zou moeten komen voor dit soort realityformats, waarin duidelijke grenzen en gedragsregels worden vastgelegd.
Tina Nijkamp sluit zich hierbij aan en roept RTL op om in elk geval de betreffende aflevering offline te halen en zich publiekelijk te verontschuldigen bij Kevin en zijn familie.
Een les voor de toekomst?
Of het programma Uit de Schulden nu wordt stopgezet of niet, één ding is duidelijk: de discussie die deze aflevering heeft losgemaakt, gaat veel verder dan één incident. Het raakt aan de kern van wat televisie vermag – en waar de grenzen liggen.
Voor John Williams betekent dit wellicht een keerpunt. Niet omdat zijn intenties per se fout waren, maar omdat zelfs goede bedoelingen kunnen uitmonden in pijnlijke uitkomsten als er geen ruimte is voor reflectie en correctie.
En voor RTL betekent dit: luisteren. Naar de kritiek. Naar de kijker. En vooral naar mensen zoals Kevin, die even geen camera nodig hebben, maar rust.
🗣 Wat vind jij? Moeten programma’s als Uit de Schulden aan strengere regels worden gebonden? Praat mee via onze Facebookpagina en laat je mening achter – met respect voor elkaar én voor de mensen om wie het gaat.
-
Actueel5 maanden geledenHardnekkige gerucht blijkt tóch waar: ‘Dit heeft Marco Borsato allemaal met Maan gedaan!’
-
Actueel4 maanden geledenMartijn Krabbé deelt verdrietig bericht: ‘Zo lang heb ik nog’
-
Actueel5 maanden geledenJutta Leerdam stapt in ijsbad en laat per ongeluk een beetje teveel zien
-
Actueel5 maanden geledenVolgers verdrietig door heftige post van Emma Heesters 😔
-
Actueel5 maanden geledenAndré Hazes deelt per ongeluk beelden van vrij partijtje met Monique Westenberg
-
Actueel4 maanden geledenKijkers geschokt door actie van gast in Lang Leve de Liefde: slurf tevoorschijn gehaald
-
Actueel4 maanden geledenOphef: Lang Leve de Liefde-deelnemers Laura en Duco liggen te wippen en geven volledige show weg
-
Actueel5 maanden geleden😱 Nieuwe onthullingen in de zaak Marco Borsato: dit geloof je niet!